پژوهشی انتقادی در تصحیح مرصادالعباد از محمّدامین ریاحی
نویسنده
چکیده مقاله:
مرصادالعباد از متون تعلیمی عرفانی در قرن هفتم است که نسخ متعدّدی از آن در دست است. محمّدامین ریاحی از نسخهپژوهان معاصر، این اثر را تصحیح کرده است. او از میان نسخ متعدّد این اثر، نسخۀ بورسا را به عنوان نسخة اساس قرار داده و از دیگر نسخ نیز سود جسته و تصحیح قیاسی کرده است. با اینکه این تصحیح، عالمانه است، ولی روشمند نیست و مصحّح، معیار ثابتی در تصحیح نداشته است. نظر به اینکه برخی عناصر بلاغی، زبانی و ادبی در متون، ویژگیهای غالب سبکشناختی هستند و مدام تکرار میشوند، توجّه به آنها میتواند یاریگر تصحیحی علمی و روشمند باشد. یکی از این ویژگیها که در تصحیح مرصادالعباد دربارة آن بیدقّتی شده، معیار هنری (اصالت موسیقیایی و سجع) در این اثر است که بیتوجّهی به آن، سبب لغزشهای مکرّر بوده است. معیار دیگر، ویژگیهای زبانی غالب در اثر است که بیدقّتی در آن نیز به لغزش و خطا در تصحیح دامن میزند. در کنار این دو، برخی واژگان نیز با بیدقّتی و با اعتماد به نسخة «بو» انتخاب شده و نادرستاند. میتوان گفت عامل اصلی این لغزشها، اعتماد زیادی به ضبطهای نسخۀ بورسا بوده و انتخاب این نسخه به عنوان نسخة اساس، این اشتباهات و کاستیها را در تصحیح موجب شده است. پژوهش حاضر با روشی تحلیلی-توصیفی، لغزشهایی که از این رهگذر به تصحیح راه یافته، مورد بررسی و مداقّه قرار میدهد.
منابع مشابه
رویکرد محمدامین ریاحی به مقولهی زبان فارسی و فرهنگ ایرانی
ضرورت تکوین هویت ملی جدید، از مسائلی بود که برای تجددگرایان دورهی قاجار به ویژه پس از انقلاب مشروطه مطرح شد و در قالب پژوهش در گذشته و با محوریت تاریخ و زبان به عنوان دو مقولهی فرهنگی و تمدنی جلوه یافت. محمدامین ریاحی نیز از جمله پژوهشگرانی بود که دغدغهی پژوهش در مقولههای فرهنگی ـ تمدنی ایران داشت. این پژوهش بر محور این پرسش بنا شده که مسألهی فرهنگ و زبان در پژوهشهای ریاحی چه جایگاهی داش...
متن کاملتصحیح انتقادی ابیاتی از دیوان انوری
دیوان انوری - شاعر نامدار سده ششم- از متون ارزشمند تاریخ ادبیات فارسی است که بیش از پنجاه سال پیش، یک بار به همت سعید نفیسی و بار دیگر به کوشش محمدتقی مدرس رضوی تصحیح و منتشر شده است. علیرغم کوشش مصححان و گامهای بلندی که در این راه برداشتهاند، هنوز کاستیهای بسیاری در ضبط اشعار شاعر هست که بیشتر ناشی از نقص در قرائت نسخههای استفاده شده و دسترسی نداشتن به برخی نسخههای کهن است. در این پژوهش ...
متن کاملضرورت تصحیح انتقادی دیوان خواجویکرمانی
دیوان خواجویکرمانی که شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترکیبات، ترجیعات، مسمطها و رباعیات اوست، با همة اهمیتی که از جنبههای متعدّد میتوان برای آن متصوّر بود، از جمله دیوانهایی است که تاکنون بیش از یک بار تصحیح نشده است. این تصحیح به اهتمام احمد سهیلیخوانساری در سال ۱۳۳۶ صورت گرفته که اشکالات فراوانی دارد. از جمله اشکالاتی که به این تصحیح وارد است، این نکته است که از همة نسخههای موجود دیوان استفا...
متن کاملتصحیح انتقادی ابیاتی از دیوان انوری
دیوان انوری - شاعر نامدار سده ششم- از متون ارزشمند تاریخ ادبیات فارسی است که بیش از پنجاه سال پیش، یک بار به همت سعید نفیسی و بار دیگر به کوشش محمدتقی مدرس رضوی تصحیح و منتشر شده است. علی رغم کوشش مصححان و گامهای بلندی که در این راه برداشتهاند، هنوز کاستیهای بسیاری در ضبط اشعار شاعر هست که بیشتر ناشی از نقص در قرائت نسخههای استفاده شده و دسترسی نداشتن به برخی نسخههای کهن است. در این پژوهش ...
متن کاملتصحیح انتقادی تَمُرنامۀ هاتفی؛ متنی حماسی متأثر از شاهنامه فردوسی
مولانا عبدالله هاتفی از شاعران دوره تیموری و اوایل عصر صفوی است که علاوه بر دیوان اشعار و مثنوی شاهنامه حضرت شاه اسماعیل، به تقلید از خمسه نظامی چهار مثنوی سروده است. هاتفی خواهرزاده عبدالرّحمن جامی و از شاگردان وی است و جامی هاتفی را به خمسهسرایی تشویق کرد. «تمُرنامه» معروفترین اثر هاتفی است که به تقلید از شاهنامه فردوسی و اسکندرنامۀ نظامی سروده شده است. این حماسه تاریخی به شرح زندگی تیمور...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 1
صفحات -
تاریخ انتشار 2020-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023